Uçuk Nedir?
Uçuk, karıncalanma, yanma veya kaşıntı hissiyle başlar, kısa süre sonra yayılmaya başlayan kabarcıklarla devam etmekte. Ne yazık ki, uçuklara neden olan virüs oldukça bulaşıcı bir virüstür. Ama uçuk kabuk bağladıktan sonra, virüsün geçme şansı azalır. Uçuklara, herpes simpleks virüs tip 1 (HSV-1) adı verilen çok yaygın bir virüsten kaynaklanmaktadır. İlk enfeksiyondan sonra, virüs sonsuza dek sinir hücrelerinde kalmaktadır. Güneş ışığına maruz kalma, yorgunluk, stres ya da hormonal gibi değişiklikler tetikleyiciler virüsü harekete geçirerek ortaya bir uçuk çıkarmaktadırlar. Uçuklar genellikle dudakta veya dudakların kenarında ortaya çıkmaktadır. Uçukların tedavisi yoktur, ancak antiviral ilaçlar meydana gelme sıklığını azalabilir.
Uçuk Virüsünü Yaymaktan Nasıl Korunulur?
İyi hijyen ve başkalarıyla yakın temastan kaçınmak, en bulaşıcı aşamasındayken uçuk virüsünün yayılmasını önlemeye yardımcı olmaktadır. Ellerinizi sık sık yıkayın ve uçuk kabuk bağlamadan önce kimseyi öpmemeye ya da yakın temas kurmamaya çalışınız. Yiyecek, içecek veya havlu, tıraş bıçağı veya dudak kremi gibi kişisel eşyalarınızı paylaşmayın ve ilaç uygulamadığınız sürece uçuğa dokunmayınız. Hemen sonra ellerinizi yıkayınız. Ek olarak, aktif uçuğu olan insanlar yenidoğanlarla ve bağışıklık sistemi zayıflamış insanlarla yakın temastan kaçınınız
Uçuk Neden Tekrarlar?
Uçuk virüsü bir kez vücuda alındıktan sonra, atılması mümkün değildir. Uçuk geçtikten sonra virüs sinir düğümlerine yerleşiyor ve bir nevi uyku dönemine giriş yapıyor. Kişinin bağışıklık sisteminin zayıfladığı dönemlerde, stresli olduğu dönemlerde vb. yeniden uçuk belirtileri tekrar görülmektedir.
Bebeklerde ve Çocuklarda Uçuk
Herpes virüsü gebelik döneminde bebek daha doğmadan bulaşmış olursa tehlikeli olur. Genellikle doğum sırasında anneden, bebeğe geçen herpes virüsü bebekte göz, cilt ve merkezi sinir sistemi enfeksiyonlarına yol açabilir. Bu gibi durumlarda çocuk hastalık uzmanları tarafından bebeğin antiviral tedavisinin planlanması ve bir an evvel tedavi edilmesi gerekmektedir. Çocukların ve bebeklerin bağışıklık sistemleri henüz yetişkinler kadar gelişmediği için uçuk hastalığına sahip olan bireylerin bebeklerle ve çocuklarla temastan kaçınması, dokunmaması ve öpmemesi gerekmektedir. Bebekler ve çocuklar bu virüsü daha ağır geçirdikleri için mümkün olduğunca uzak durulması gerekmekte.
Uçuk Belirtileri Nelerdir?
- Kaşıntı
- Ateş
- Dudaklarda karıncalanma
- Dudaklarda veya ağızda kuru veya tahriş olmuş cilt
- Dudaklarda, diş etlerinde, ağzın çatısında ya da yanakların içinde küçük kabarcıklar
- Şişmiş lenf bezleri
- Kas ağrısı
- Deride su toplaması
- Kızarıklıktır
Uçuğa İyi Gelen Şeyler Nelerdir?
Uçuk nedeniyle oluşabilecek hasarları giderebilmek amacıyla bağışıklık sistemini güçlendirmeye yarayan ilaçlar ve besinler tercih edilmesi gerekir. Böylelikle uçuğun sebebiyet verebileceği zararlı etkiler azaltılıp şikayetler engellenebilmektedir. Bağışıklık sistemini güçlendiren besin guruplarından bazıları ise şunlardır.
- Probiyotikler
- E ve C vitamini içeren besinler
- Bal
- Çinko
- Sarımsak
- Yeşil yapraklı sebzeler
- Bakliyatlar
Uçuk tedavisinde kesin bir çözüm bulunamadığından dolayı hem ilaçlar hem de besin takviyeleri ile uçuğun zararlı etkilerinin ortadan kaldırılmaya çalışılması gerekmektedir. Özellikle probiyotikler bu konuda bağışıklık sistemini doğal olarak güçlenmesine katkı sağladığı için ciddi rol oynamaktadır. Probiyotiklere örnek olarak yoğurt, süt, turşu ve sirke gibi besinler verebilirsiniz. Bu probiyotiklerin ve diğer bağışıklık sistemine iyi gelen besinlerin düzenli olarak kullanılması durumunda uçuk çıkmasını az ölçüde önleyebilirsiniz.
