Damak Dudak Yarıkları Nedir?
Dudak damak yarıkları baş boyun bölgesinin en sık, tüm vücudun da 2. en sık görülen doğumsal anomalilerden biridir. Dudak ve damak, bebeğin anne karnındayken yüzünün heriki tarafında karşılıklı bulunan bazı öncü yapıların birleşmesi sonucunda ortaya çıkmasıdır.
Anne ve babadan gelen genetik faktörler ile anne karnında karşılaşılan bazı çevresel faktörlerin (sigara, alkol, ilaç kullanımı gibi özellikle bazı viral enfeksiyonlar) etkisiyle bu öncü yapıların birleşememesi sonucunda dudak ve damak yarıkları ortaya çıkmakta. Eğer bu birleşme hiç gerçekleşmezse tam (komplet), kısmen gerçekleşir ancak tamamlanamaz ise kısmi (inkomplet) yarık dudak ve damak olarak sınıflandırılmış olur. Yine üst dudakta birleşme hatları sağ ve solda konumlandığı için, dudak yarıkları da tek taraflı ve çift taraflı olarak sınıflandırılmakta. Tam olmayan (inkomplet) yarıklar dudakda hafif bir çentik veya buruna ulaşmayan kısmi bir yarık, damakta ise küçük dil ve yumuşak damakta ise sınırlı bir yarık formunda iken; daha ağır tam (komplet) yarıklar dudaktan buruna kadar ilerleyen, damakta ise küçük dil, yumuşak veya set damağın tümünü içine alan bir yarık şeklidir.
Dudaklar, hamilelik sürecinin 4.-8. haftaları arasında yüz gelişimi içinde oluşmaktadır. Damak bu sürecin sonuna doğru 7.-12. haftalar arasında oluşur.Türkiye’de ve genel olarak dünya’da her 1000 canlı doğumdan birinde dudak ve damak yada izole dudak yarığına rastlanırken, her 2500 canlı doğumdan birinde izole damak yarığı ortaya çıkmıştır. Dudak ve damak yada izole dudak yarıkları erkeklerde, izole damak yarığı ise kız çocuklarında daha sık görülmüştür
Dudak Yarıkları
- Tek taraflı tam olmayan dudak yarığı
- Tek taraflı tam dudak yarığı
- İki taraflı tam olmayan dudak yarığı
- Bir taraflı tam diğer taraflı tam olmayan dudak yarığı
- İki taraflı tam dudak yarığı
- Orta hat dudak yarıkları
Damak Yarıkları
- Yumuşak damak yarıkları
- Sert damak yarıkları
- Submukoz yarıklar
- Birbirinden ayrık küçük dil (Bifid uvula) şeklinde ortaya çıkmaktadır.
Damak Dudak YARIKLARI TEDAVİSİ
Yarık dudak ameliyatının yapılabilmesi için bebeğin en az 10 haftalık olması, ağırlığının 5 kilo üzerinde olması ve kan değerinin en az 10 gr/dl olması gereklidir. Yapılacak olan ameliyat ile işlevsel emme, beslenme sağlanmalı ve sonucu estetik olmalıdır. Bazen yarıkta aralık hem dudak hem de damak için çok şiddetli olduğunda ise ameliyat öncesi ortodontik inceleme ile ameliyat alanının hazırlanması yarıkların ortodontik tedavi ile daraltılması gerekmektedir. Yarık damak ameliyatı 7-9 ay civarında uygulanmaktadır. Bu ameliyatlardan sonra enfeksiyon nadiren gelişebilir ve bunun oluşmaması için hastaya uygun antibiyotikli şuruplar reçete edilmiştir. Dudak yarığı ameliyatlarından sonra nadiren yara gerginliğine, enfeksiyona veya bebeğin elleri ile dikişleri oynamasına bağlı dikiş ayrışması görülmekte, bu durumda gerekirse yeniden dikiş atılması yapılabilir
Doktor Seçimi Nasıl Olmalıdır?
Ameliyat ve Ameliyat Sonrası
Ameliyatların büyük kısmı genel anestezi altında uygulanmakta. Ameliyat süresi yaklaşık 2 ila 4 saat arası değişir. Ameliyat sonrası bakımda özellikle dikkat edilmesi gereken hususların olması sebebi ile bu konuda deneyimli özel bakım hemşiresi ameliyat sonrası bakımı üstlenmesi gerekir. Ameliyat sonrası bebek elini ağzına götürmesi gereklidir. Ameliyat sonrası beslenme hem kalori hem de besinlerin fiziksel özellikleri göz önünde bulundurularak ayarlanması gerek. Sadece yarık dudak ameliyatı olmuş bebeklerde ameliyat bölgesinin temiz tutulması yeterli olur. Dudak dikişleri ameliyat sonrası 5 – 7 gün arasında alınmaktadır.
